اگر تاکنون پوشک بچه تعویض نکرده باشید ممکن است این فرایند برایتان حسابی خسته‌کننده و گیج‌کننده به‌نظر برسد. آگاهی از روش صحیح تعویض پوشک بچه برای مادران بسیار اهمیت دارد. نوزادی که تازه به دنیا آمده است، تقریبا حدود ۱۰ بار در روز باید پوشکش تعویض شود. البته بدانید که تعویض پوشک نوزاد تازه متولد شده برای پدر و مادر تازه کار احتمالا کار دشواری است. زیرا تمام بدن او حساس و کوچک است و هرگونه حرکت اشتباهی می‌تواند به فرزند دلبند شما آسیب برساند.
به همین دلیل در این مطلب راهنمای کامل نحوه بستن پوشک نوزاد پسر و دختر را در اختیارتان می‌گذاریم. همچنین ممکن است در سفر و یا بیرون از خانه باشید و در مورد تعویض پوشک نوزاد در ماشین چیزی ندانید، این موضوع در ادامه مطلب آموزش داده شده است.
آیا تعویض پوشک نوزاد تازه متولد شده دشوار است؟
در روزهای اول، تعویض پوشک نوزاد شاید کمی سخت و مشکل به نظر بیاید. اما بهترین زمان برای نشان دادن حس خودتان به نوزادتان است. والدین عزیز از این فرصت استفاده کنید و با فرزند خود ارتباط عاطفی، چشمی و … برقرار کنید. می‌توانید در حین تعویض پوشک نوزاد خود را بخندانید و با او بازی کنید، همین کار، تعویض پوشک او کار راحت‌تری برای شما می‌شود.
در هفته‌های اولیه پس از تولد، بهتر است هنگام تعویض پوشک، ناحیه بند ناف نوزاد را نیز به آرامی تمیز کنید و به دنبال هرگونه نشانه عفونت مانند قرمزی یا ترشحات زرد رنگ باشید. اگر متوجه چیزی غیرعادی شدید، حتما با پزشک کودک مشورت کنید.
اولین مدفوع نوزاد معمولاً تیره و چسبناک است و به مرور زمان رنگ آن تغییر می‌کند. همچنین، ممکن است در روزهای اول، کمی خون یا ترشحات واژینال در پوشک نوزاد دختر مشاهده شود که طبیعی است. با این حال، در صورت مشاهده هرگونه نگرانی، بهتر است با پزشک مشورت کنید.
نحوه بستن پوشک نوزاد پسر
نحوه بستن پوشک نوزاد پسر به شرح زیر است:
- آماده‌سازی: کودک را به پشت بخوابانید و پوشک کثیف را بردارید و دور بیندازید.
- تمیز کردن: ناحیه پوشک را با دستمال مرطوب یا پارچه تمیز، از جلو به عقب تمیز کنید. به چین‌های زیر آلت تناسلی هم توجه کنید. طوری که هیچ اثری از مدفوع بر روی بدن نوزاد شما نباشد.
- مراقبت از پوست: در صورت وجود قرمزی، از کرم یا پماد مخصوص استفاده کنید.
- پوشک جدید: پوشک تمیز را باز کرده و زیر کودک قرار دهید. قسمت رنگی پوشک باید رو به بالا باشد.
- بستن پوشک: ابتدا آلت تناسلی نوزاد پسر را به سمت پایین بیاورید و سپس چسب‌های دوطرف پوشک را بچسبانید، طوری که نه خیلی سفت و نه خیلی شل باشد.
آموزش قدم به قدم تعویض پوشک نوزاد دختر
عوض کردن پوشک دختر بچه دارای مراحل مختصری است که در ادامه شما را با آن آشنا می‌کنیم.
- در اولین مرحله دستان خود را به دقت بشویید و یا ضدعفونی کنید. تمیز بودن دست‌هایتان را جدی بگیرید. زیرا در غیر این صورت ممکن است آلودگی وارد مجرای ادرار کودک شده و موجب عفونت شود.
- کودک را به پشت و به روی پارچه مخصوص بخوابانید. حداقل نیمی از بدن نوزاد شما باید بر روی زمین قرار گرفته باشد.
- به آرامی چسب‌های پوشک قبلی را باز کنید. خیلی آرام از قسمت مچ، پای نوزاد را بگیرید، بلند کنید و پوشک قبلی را از زیر کودک بیرون بکشید. هنگام بیرون کشیدن پوشک قبلی از زیر نوزاد ممکن است که دست نوزاد به ادرار برخورد کند. پس در عین حال باید مراقب دستان نوزاد خود باشید تا با فاصله بیشتری از ادرار قرار گرفته باشد.
- در این مرحله می‌توانید از دستمال مرطوب استفاده کنید. از قسمت بالا تا پایین باسن نوزاد را با دستمال مرطوب تمیز کنید. این موضوع بسیار اهمیت دارد. به ویژه در نوزادهای دختر اگر شما از سمت پایین به سمت بالا تمیز کنید ممکن است باعث عفونت در نوزادتان شود. حالا از تمیز بودن تمام بدن نوزاد اطمینان حاصل کنید. تمام چین‌های ران و باسن نوزاد باید عاری از کثیفی باشند.
- پوشک جدید را زیر نوزاد بگذارید. کمی صبر کنید تا پوست نوزاد با جریان هوا خشک شود و رطوبتی باقی نماند.
- برای درمان یا جلوگیری از حساسیت به پوشک، از پماد و کرم پای نوزاد استفاده کنید و به بدن کودک به آرامی بمالید.
- قسمت جلویی پوشک را روی شکم بالا آورید. اگر فرزند شما پسر است، به هیچ عنوان چسب‌ها را خیلی محکم نبندید. پس از اتمام کار لباس کودک را بپوشانید. دستانتان را بشویید. اگر نوزاد شما تازه به دنیا آمده است دقت کنید ناف نوزاد درون پوشک قرار نگیرد. پوشک‌های جدید به گونه‌ای طراحی شده‌اند که با ناف نوزاد فاصله دارند و این کار شما را تقریبا آسان کرده است. بیشتر پوشک‌هایی که یک‌بار‌مصرف هستند دارای چین درونی و چین بیرونی هستند. حتما دقت کنید که چین‌های بیرون پوشک به سمت داخل برنگردند؛ چون این چین‌ها جلوی بیرون‌ریزی ادرار نوزاد را می‌گیرند.
وسایل مورد نیاز تعویض پوشک نوزاد
قبل از اینکه تعویض پوشک را شروع کنید. تمامی وسایل مورد نیاز برای تعویض پوشک را به همراه داشته باشید تا کار خیلی سریع‌تر و راحت‌تر پیش برود.
- مکان تعویض پوشک: محلی را برای تعویض انتخاب کنید که گرم و بهداشتی باشد. بهتر است از یک میز تعویض پوشک نوزاد استفاده کنید. زمان‌هایی که کودک را بر روی یک سطح بلند مثل میز یا رخت خواب برای تعویض می‌گذارید، باید مراقب غلت زدن کودک باشید. هرگز با این تصور که هنوز غلت زدن را آغاز نکرده، او را رها نکنید. بهتر است در تمام مراحل یک دست خود را روی بدن او بگذارید. البته میزهای تعویض پوشک کودک مخصوص همین کار هستند و دارای کمربندهای مخصوص هستند.
- حوله و زیرانداز تمیز: یک حوله یا زیرانداز تمیز و بهداشتی هنگام تعویض پوشک کنار خود قرار دهید.
- پوشک تمیز: یک پوشک تمیز و مناسب سایز کودک در کنار خودتان بگذارید. بیشتر والدین کم تجربه بدون برداشتن پوشک اضافی از منزل خارج می‌شوند. اگر تعدادی پوشک اضافه همراه داشته باشید، هیچ مشکلی پیش نمی‌آید. اما اگر وسط مهمانی با تمام شدن پوشک مواجه شوید، دردسر خواهید داشت. به طور دقیق نمی‌توانیم حدس بزنیم که نوزاد در طول روز به چه تعداد پوشک نیاز دارد. بنابراین یک بسته 10 تایی پوشک نوزاد را خریداری و در کیف خود قرار دهید.
- دستمال مرطوب: اگر نوزاد دلبند شما تنها ادرار کرده است، با دستمال مرطوب کودک هم می‌توانید بدن او را تمیز کنید. اما اگر مدفوع باشد، حتما باید بدن نوزاد را با آب ملایم بشویید. البته شستشوی بیش از حد ممکن است منجر به خشکی پوست نوزاد شود. بنابراین در شستشوی نوزاد، وسواس به خرج ندهید و زیاده روی نکنید. آب ولرم و پنبه‌ی بهداشتی بهترین جایگزین برای دستمال مرطوب است.
- پماد ضد سوختگی یا وازلین مخصوص بچه: این پماد برای زمانی است که بدن فرزند زیبای شما دچار التهاب و یا سوختگی شده است.
تعویض پوشک نوزاد در ماشین
تعویض پوشک نوزاد در این شرایط با توجه به مراحلی که در بالای مطلب ذکر شده، انجام می‌گیرد. فقط رعایت نکات زیر ضروری است:
- انتخاب صندلی مناسب: ترجیحاً از صندلی عقب استفاده کنید. در صورت استفاده از صندلی جلو، به دلیل فضای محدودتر، باید دقت بیشتری داشته باشید و از قابلیت تنظیم شیب صندلی برای ایجاد فضای بیشتر استفاده کنید.
- ایجاد سطح صاف: یک حوله یا پتو کوچک زیر پد تعویض قرار دهید تا سطح صاف‌تری ایجاد شود.
- بررسی ایمنی: اطمینان حاصل کنید که هیچ قسمت تیز یا برنده‌ای در اطراف نوزاد وجود ندارد.
- تثبیت نوزاد: سر نوزاد را به بالاترین قسمت صندلی تکیه دهید تا از سرخوردن او جلوگیری شود.
توجه داشته باشید که برای تعویض پوشک نوزادتان در هواپیما، مقاله اولین سفر نوزاد با هواپیما را مطالعه کنید.
بهترین زمان برای تعویض پوشک بچه
این که پوشک نوزاد را چه زمانی تعویض کنید به عوامل مختلفی بستگی دارد. میزان ادرار، تعداد دفعات آن و حساسیت پوست بدن نوزاد از جمله این عوامل هستند. پوست بدن نوزادان با یکدیگر متفاوت است. بعضی از آنها بسیار حساس و ملتهب‌زا هستند. بنابراین برای این نوزادان باید خیلی سریع تعویض صورت بگیرد.
اما برخی دیگر از نوزادان واکنش خاصی در مدت زمان بیشتری نشان نمی‌دهند. مادران این نوزادان فرصت دارند تا پوشک آنها را قبل یا بعد از شیرخوردن تعویض کنند. اما راه حل مناسب آن است که پوشک را در تمامی نوزادان باید به محض مدفوع کردن عوض کرد.
نوزادان به طور متوسط ۱۰ تا ۱۲ بار پوشک خود را در طی روز کثیف می‌کنند. شیرخواران معمولا ۶ تا ۸ بار پوشک خود را کثیف می‌کنند. البته تمامی این اعداد و رقم‌ها تقریبی است. این راهنمای تعویض پوشک نوزاد می‌تواند تا حد زیادی برای اطلاعات مادران مفید باشد.
نکته مهم در رابطه با پوشک کردن بچه
در تهیه پوشک، حتما به سایز کودک دقت داشته باشید. اگر اندازه پوشک بزرگ‌تر از سایز نوزاد شما باشد، ادرار به بیرون پس می‌دهد، و اگر سایز آن کوچک‌تر باشد، نوزاد اذیت می‌شود. اندازه مناسب پوشک، زمانی است که بتوانید به راحتی انگشت خود را بین پوشک و بدن کودک حرکت دهید.
