نقاشی کودک در هر مرحله از رشد، ابزاری عالی برای درک و ارتباط با او است. با دیدن نقاشی های او می توانید متوجه نکات شگفت انگیزی از آنچه در ذهن کودک می گذرد بشوید:
روانشناسی نقاشی کودک
مراحل رشد نقاشی کودک
نقاشی کودک دارای سه مرحله است: مرحله خط خطی کردن، پیش الگوبرداری، الگوبرداری.
1. خط خطی کردن
در این مرحله، هیچ رئالیسمی وجود ندارد و نقاشی فقط کشیدن خطوطی روی کاغذ است. شاید به نظر برسد که چیز خاصی نکشیده است اما گاهی اوقات نقاشی او “واقعگرایی تصادفی” نامیده می شود. یعنی گاها اشکالی در بین این خطوط و بی نظمی ها دیده می شوند.
2. پیش الگوبرداری
در این مرحله، کودک سعی می کند آنچه را که با چشمانش می بیند، نقاشی کند. او ساده ترین اشکال مانند صورت، آدمک، ماشین، درخت و خانه را می کشد. این شکل ها معمولا جزئیات زیادی ندارند. در انتهای این مرحله بعضی چیزها را اضافه می کند. مثلا جلوی خانه گل می کشد، برای آدمک لباس می کشد.
3. الگوبرداری
در این مرحله، جزئیات بسیار بیشتر می شوند و کودک ممکن است از کلمات یا نمادها استفاده کند. ممکن است از اشکال خاصی مانند “v” به جای پرنده استفاده کند. او تا جایی که مهارتش به او اجازه می دهد، واقع گرایانه نقاشی می کند. همچنین، اغلب می تواند با نقاشی خود داستان تعریف کند.
نقاشی کودک چه معنایی می دهد
همه به دنبال یافتن معنای نقاشی کودکان هستند. گاهی اوقات، نقاشی فقط نقاشی است و چیزی بیش از گذراندن اوقات فراغت را نشان نمی دهد. اما بعضی وقت ها، فهمیدن معنای نقاشی آن ها، به معنای کشف لایه ی عمیق تری از احساس و تفکر آن ها است. نباید نقاشی را بسیار تفسیر و معنا کنید. اما در عوض به کودک اجازه دهید خود به شما بگوید که نقاشی اش چه معنایی برای او دارد. برای مثال از او بپرسید آدمک های نقاشی مشغول انجام چه کاری هستند. اینگونه سوال ها ممکن است نکات تازه ای از دید کودک را برایتان روشن کند.
روانشناسی نقاشی کودک به طور اجمالی
جنسیت و ترجیح رنگ: برای مثال، کودکان پر توقع معمولا از رنگ های تیره تر استفاده می کنند. دخترها معمولا رنگ های گرم تر و پسرها رنگ های سردتر را دوست دارند. سبز به معنای خلاقیت کودک، زرد به معنای شادی، و قرمز رنگ هیجان است.
جای نقاشی روی کاغذ نیز مهم است. کودکانی که نقاشی را سمت چپ صفحه می کشند، نگاهی به گذشته دارند. نقاشی سمت راست صفحه ، نشاندهنده ی آینده و نیاز به ارتباط است. نقاشی پایین صفحه نیز اغلب به معنای حس ناامنی می باشد.
برای نقاشی آدمک ها، اندازه آن ها مهم است. آدمک هایی که بزرگتر کشیده می شوند، شخصیت غالب اند. آن هایی که بدون دست هستند نیز شخصیتی غیر تهاجمی دارند. آدمک هایی که دست هایشان خیلی بزرگ کشیده می شود، احتمالا پرخاشگر هستند. پاهایی که کوچک کشیده می شوند نیز ممکن است نشاندهنده حس بی ثباتی کودک باشد.
نکته: به خاطر داشته باشید که این نکات، مشاهدات کلی درباره نقاشی کودکان است و ممکن است نشاندهنده مورد خاصی درباره کودک شما نباشد. برای اینکه به بهترین شکل متوجه معانی احتمالی نقاشی کودک خود بشوید، از خود او سوال کنید.
چند نمونه از نقاشی کودکان و معانی احتمالی آن ها
روانشناسی نقاشی کودک
آدمک ها
کودک اعضای خانواده را به ترتیب خاصی نقاشی می کند. ممکن است خودش را نزدیک شخصی بکشد که با او رابطه نزدیک تری دارد. همچنین، حالت صورت هر کدام از آن ها خاص است و نشاندهنده حالت همیشگی آن افراد است. اندازه آدمک ها نیز مهم است. اندازه نشان می دهد که آن شخص چقدر برای کودک مهم است. هرچه بزرگتر باشد، اهمیت و یا قدرت او بیشتر است.
روانشناسی نقاشی کودک
نقاشی با جزئیات بسیار زیاد
هرچه نقاشی او از اطرافیانش با جزئیات بیشتری باشد، یعنی او شخصیت ها را بهتر متوجه می شود. برای مثال، اگر برادرش را با عینک یا خواهرش را با پیراهن می کشد، نشان می دهد که او هر روز آن ها را چگونه می بیند. قرار گیری اعضای خانواده در کنار یکدیگر نشاندهنده میزان صمیمیت خانواده است. اگر خانواده صمیمی است، در نقاشی در کنار هم کشیده می شوند.
منبع: کودکو
