یکی از جذاب‌ترین لحظه‌ها برای والدین هنگام اولین حمام نوزاد است. اما طریقه شستن نوزاد در خانه چگونه است؟ در این مقاله در خصوص طریقه حمام کردن نوزاد دختر و پسر به طور کامل توضیح می‌دهیم. با ما همراه باشید.
بهترین زمان برای اولین حمام نوزاد چه زمانی است؟
طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی (who) بهتر است نوزاد را در ۲۴ ساعت اول تولد حمام نکنیم. با این حال اگر اصرار دارید که نوزاد را هر چه سریعتر پس از تولد حمام کنید حداقل ۶ ساعت بعد از به دنیا آمدن نوزاد صبر کنید. این فاصله زمانی کمک می‌کند تا نوزاد از زندگی رحمی خارج شود و پیوند بین مادر و نوزاد برقرار شود.
حمام کردن نوزاد چند بار در هفته باید انجام شود؟
اگر بعد از هربار تعویض پوشک ناحیه پوشک نوزاد را به دقت و به درستی تمیز می‌کنید، توصیه کلی ما ۲ تا ۳ بار حمام کردن نوزاد در هفته برای نوزادان تازه متولد شده است.
شما می‌توانید بر اساس نیاز کودک و ترجیح خود این برنامه را بازتنظیم کنید. ولی یادتان باشد حمام کردن بیش از حد می‌تواند باعث خشکی پوست و کاهش باکتری‌های طبیعی روی پوست کودک شما شود و به طور بالقوه خطر ابتلا به اگزما را در اواخر دوران کودکی افزایش دهد.
مدت زمان حمام نوزاد تازه متولد شده باید فقط حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه باشد، به خصوص اگر نوزاد شما پوست خشک یا حساسی دارد. توجه داشته باشید که حمام کردن نوزاد یکی از روش‌هایی است که به پرپشت شدن موی نوزاد کمک می‌کند!
مراحل و طریقه شستن نوزاد با اسفنج (تا قبل از افتادن بند ناف)
برای حمام کردن نوزاد تا زمانی که بند ناف نوزاد بیفتد، توصیه می‌شود به جای حمام کلاسیک، کودک خود را با اسفنج حمام کنید.
لوازم مورد نیاز برای شستن نوزاد یک روزه عبارت اند از:
- کاسه آب گرم
- اسفنج یا یک پارچه شستشوی نرم
- دو عدد حوله
- پوشک و لباس تمیز
مراحل شستن نوزاد با اسفنج به صورت زیر است:
۱. محیط را آماده کنید
برای جلوگیری از سرما خوردن نوزاد، مکان حمام کردن او باید دمای مناسبی داشته باشد. همچنین این مکان باید گرم بوده و سطح صاف داشته باشد. پیشخوان حمام یا آشپزخانه و نیز میز تعویض پوشک برای این کار مناسب است.
۲. لباس کودک خود را درآورید
لباس نوزادتان را درآورید و او را در حوله‌ای بپیچید. کودک خود را در محل آماده شده به پشت بخوابانید. برای گرم نگه داشتن نوزاد، فقط قسمت هایی از بدن کودک را که در حال شستشو آنها هستید، در معرض دید قرار دهید.
۳. شستن نوزاد با اسفنج را شروع کنید
برای اولین حمام نوزاد یا به طور کلی شستن او تا ده روزگی، از یک اسفنج آغشته به آب یا شامپو مخصوص نوزاد استفاده کنید. شامپو باید مخصوص نوزاد، ارگانیک و ملایم باشد. هنگام شستن نوزاد به چین‌های زیر بازو، پشت گوش و دور گردن توجه ویژه‌ای داشته باشید. همچنین بین انگشتان دست و پای کودک خود را بشویید. توجه داشته باشید که می‌توانید در مقاله لیست وسایل بهداشتی نوزاد، شوینده‌های موردنیاز کودک خود را بیابید و خریداری کنید.
شستن نوزاد پسر و شستن نوزاد دختر در روش حمام با اسفنج
پوست نوزادان به طور کلی بسیار نازک و حساس است. استفاده از اسفنج، حتی نرم‌ترین نوع آن، می‌تواند باعث سایش و تحریک پوست شود. برای تمیز کردن ناحیه تناسلی نوزادان، چه دختر و چه پسر، استفاده از آب ولرم و یک دستمال نرم کافی است. دستمال نرم به اندازه کافی لطیف است تا پوست نوزاد را تحریک نکند و به راحتی آب و آلودگی‌ها را از روی پوست پاک کند.
۴. صورت نوزاد را تمیز کنید
با استفاده از یک گلوله پنبه‌ای مرطوب یا اسفنج، صورت کودک خود را به آرامی پاک کنید، از چشم‌ها شروع کنید و به سمت بیرون حرکت کنید. برای هر چشم از یک تکه پنبه تازه استفاده کنید.
5. ناحیه پوشک را بشویید
پوشک را بردارید و ناحیه تناسلی را با پنبه تازه و آب گرم تمیز کنید. نوزاد را با احتیاط خشک کنید، به خصوص نواحی بدنش که دارای تا و چین است مثل ران و دست.
6. از بند ناف مراقبت کنید
اگر سطح بند ناف کثیف است، آن را به آرامی با یک پارچه مرطوب تمیز کرده و خشک کنید. از خیس کردن آن خودداری کنید.
7. نوزاد را خشک کنید
بلافاصله بعد از شستشوی نوزاد، او را در حوله بپیچید تا گرم بماند. نوزاد را کاملا خشک کنید و لباس تمیز به او بپوشانید. همیشه دو حوله همراه داشته باشید. احتمال ادرار و پی پی نوزاد در روزهای اول زیاد است. اگر حوله اول را از دست دادید حوله زاپاس در محیط حمام در دسترس داشته باشید.
مراحل و طریقه شستن نوزاد با حمام سنتی (بعد از افتادن بند ناف)
هنگامی که بند ناف افتاد و بهبود یافت، می‌توانید برای حمام کردن نوزاد به روش کلاسیک و مرسوم از وان نوزاد داخل حمام یا سینک ظرفشویی استفاده کنید.
طریقه شستشوی نوزاد در خانه با حمام سنتی به صورت زیر است:
۱. وان کودک یا سینک را آماده کنید
وان کودک در حمام یا یک سینک تمیز را با حدود 5 سانتی‌متر آب ولرم پر کنید. همیشه دمای آب را با مچ یا آرنج خود چک کنید تا مطمئن شوید که گرم است اما داغ نیست. بهتر است آب حمام در حدود 38 درجه سانتیگراد باشد. مطمئن شوید که محیط گرم و راحت است. اگر خیالتان از بابت چک کردن دما به این روش راحت نیست یک دماسنج داخل آب تهیه کنید. دماسنج مناسب را می‌توانید در قسمت سایر لوازم حمام نوزاد سایت کودکو تهیه کنید.
۲. کودک را به صورت صحیح در دست بگیرید
برای شستشوی نوزاد در خانه، او را محکم در دست بگیرید، سر و گردنش را با یک دست نگه دارید و با دست دیگر آن را در آب پایین بیاورید. از بازوی غیر غالب خود برای حمایت از سر و گردن کودک و از دست دیگر برای نگه داشتن و هدایت بدن کودک به داخل آب استفاده کنید.
یک روش مطمئن برای سر نخوردن نوزاد بر اساس تجربیات مادران استفاده از توری یا آسانشور درون وان نوزاد است.
تجربه آسانشور از زبان مادران: « در وان توری یا آسانشور نوزاد گذاشتم که اگه سر خورد مشکلی پیش نیاد. اگه توری خریده باشید، بچه روی اون راحت میخوابه و می‌تونید به راحتی حمام کردن نوزاد رو شروع کنید. »
۳. به آرامی شستشو را انجام دهید
برای شستن نوزاد از یک دستمال یا لیف نرم استفاده کنید و سر او را بالای آب نگه دارید. استفاده از لیف مخصوص نوزاد که جای دست دارد به شما کمک می‌کند تا بدن نوزاد را راحت‌تر لیف بکشید.
شستن نوزاد دختر و شستن نوزاد پسر در روش حمام سنتی
همانطور که می‌دانید اندام خصوصی نوزاد بسیار حساس است. بنابراین بهتر است که اندام خصوصی او را با لیف نشوئید و یا اگر قصد شستن آن را با لیف دارید، دقت کنید که لیف او از دیگر افراد خانواده کاملا جدا باشد. دقیقا همین مورد برای نوزاد پسر نیز مطرح است. استفاده از لیف می‌تواند باعث ایجاد سوزش، قرمزی و حتی عفونت در این ناحیه شود. مخصوصا اگر نوزاد شما ختنه شده باشد، استفاده از لیف می‌تواند به پوست ختنه‌گاه آسیب برساند و روند بهبود را کند، کند.
۴. بدن نوزاد را خشک کنید
هنگامی که شستن نوزاد تازه متولد شده کامل شد، کودک خود را با احتیاط از سینک یا وان بیرون بیاورید و از سر و گردن او حمایت کنید. اگر از همسرتان کمک می‌گیرید از او بخواهید تا قبل از تمام شدن حمام با حوله خشک منتظر شما باشد. به محض تمام شدن حمام کردن نوزاد، فوراً او را در یک حوله بپیچید تا بدنش گرم و کاملاً خشک شود.
سپس با حوصله چین‌های پوستی اعضای بدن کودک را خشک کنید. این نکته بسیار مهمی است که از مشکلات پوستی جلوگیری می‌کند. می‌توانید پس از خشک کردن، کودک خود را به آرامی ماساژ دهید تا به آرامش او کمک کنید. برای این منظور می‌توانید از لوسیون‌های مرطوب‌کننده استفاده کنید.
رعایت نکات ایمنی در طریقه شستن نوزاد یک روزه
- از حمام کردن نوزاد بلافاصله پس از شیر خوردن یا زمانی که او گرسنه یا خسته است خودداری کنید.
- نوزاد در عمق کمتر از ۵ سانتی‌متر هم احتمال غرق شدن دارد. پس هرگز حتی برای چند ثانیه او را داخل وان تنها نگذارید.
- برای ماه اول فقط از آب ساده استفاده کنید. از مصرف صابون و لوسیون تا زمان توصیه پزشک اطفال خودداری کنید.
- اگر از سینک برای شستشوی نوزاد استفاده می‌کنید، اطمینان حاصل کنید که سینک ثابت و در ارتفاعی راحت برای شما قرار دارد تا هنگام حمام کردن کودک از فشار آوردن به کمر خود جلوگیری کنید.
- بدن کودک شما باید بالای آب بماند. برای گرم نگه داشتن آنها در طول حمام، مرتباً روی آنها آب گرم بریزید.
- هنگامی که کودک به سن ۶ ماهگی رسید می‌توانید از صندلی حمام استفاده کنید و دیگر نگران لغزندگی نباشید.
- توجه داشته باشید که حتما بعد از حمام برای شستشوی لباس نوزاد اقدام کنید.
نوزاد تازه متولد شده را صبح حمام کنیم یا شب؟
حمام کردن نوزاد در صبح یا شب کاملا به برنامه شما و ویژگی شخصیتی فرزندتان ارتباط دارد. زمانی را انتخاب کنید که آرامش دارید، عجله ندارید و برنامه روزانه شما با انجام کار حمام کردن نوزاد تداخل ندارد. برخی از والدین حمام صبحگاهی را انتخاب می‌کنند، درست زمانی که نوزادانشان هوشیار است. چون برخی از نوزادان بعد از حمام شاداب‌تر و سرحال‌تر می‌شوند.
برخی دیگر ترجیح می‌دهند حمام کردن نوزاد بخشی از یک مراسم آرامش‌بخش قبل از خواب باشد. در هر صورت اگر نوزاد خود را بعد از شیر دادن حمام می‌کنید، ابتدا کمی صبر کنید تا غذای نوزاد هضم شود و عاروق بعد از غذا را زده باشد تا در حمام دچار مشکل نشود. بعد از حمام کردن نوزاد، حتما ناخن نوزاد را بگیرید چون بهترین زمان برای این کار است. مراحل این کار را در مقاله ناخن گرفتن نوزاد مطالعه کنید.
چطور دمای آب حمام را با دمای بدن نوزاد تازه متولد شده تنظیم کنیم؟
دمای مناسب آب برای حمام نوزاد تازه متولد شده بین 37 تا 38 درجه سانتیگراد است. پوست نوزادان نازک‌تر است، بنابراین به آب ولرم نیاز دارند. نوزادان خیلی سریع گرمای بدن خود را از دست می‌دهند، خصوصاً وقتی برهنه هستند. بنابراین مطمئن شوید که اتاق حمام به اندازه کافی گرم است. دمای اتاق باید حدود 75 تا 80 درجه سانتیگراد باشد. در صورت نیاز، می‌توانید با بخار آب حمام، دمای اتاق را به سرعت افزایش دهید.
سوالات متداول
طریقه شستن نوزاد یک روزه چگونه است؟
تا قبل از افتادن بند ناف نوزاد، می‌توانید با یک کاسه آب گرم و اسفنج نوزاد را حمام کنید. بعد از افتادن بند ناف نوزاد، می‌توانید در وان حمام و با یک لیف نرم او را بشویید.
بهترین دمای آب برای شستشوی نوزاد در خانه چقدر است؟
آب حمام برای حمام کردن نوزاد باید ولرم باشد. بنابراین آب نباید خیلی گرم یا خیلی سرد باشد.
ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ روش ﺑﺮای خواباندن ﻧﻮزاد در وان چیست؟
شما می‌توانید با یک دست سر و گردن نوزاد را بگیرید و با دست دیگربه آرامی بدون نوزاد را بشویید وبرای شستن هدایت کنید. یک راه ایمن برای حمام کردن نوزاد تازه متولد شده استفاده از آسانشور داخل وان حمام است.
چقدر آب برای حمام کردن نوزاد کافی است؟
توصیه کلی این است که برای حمام نوزاد وان را حدود ۵ سانتی‌متر از آب پر کنید . اصلا و ابدا کودک را تنها داخل وان نگذارید و برای لحظه‌ای اورا ترک نکنید.
موهای نوزاد را چگونه بشورم؟
برای شستن موی نوزاد از آب ولرم استفاده کنید و فقط یک قطره از شامپو ملایم و مخصوص نوزاد را روی سر ماساژ دهید سپس با یک فنجان کوچک آب یا با دستمال مرطوب در حالی که دست خود را روی پیشانی نوزاد گرفتید آبکشی کنید . مواظب باشید آب به داخل چشم نوزاد نرود.
استفاده از اسباب بازی برای حمام کردن نوزادان چند ماهه مناسب است؟
عروسک‌های پلاستیکی حمام، اسباب‌بازی مناسب نوزاد زیر یک سال (3 تا 6 ماه) است.
جمع‌بندی
در این مقاله از فروشگاه سیسمونی کودکو تلاش کردیم تا درباره بایدها و نبایدهای شستن نوزاد دختر و پسر صحبت کنیم. می‌دانیم که اولین حمام نوزاد از استرس زا ترین کارهایی است که وقتی تازه پدر و مادر شده اید تجربه می‌کنید.
پس فراموش نکنید که حداقل ۲۴ ساعت بعد از تولد به نوزادتان زمان بدهید و سپس او را بشویید. برای حمام کردن نوزاد تازه متولد شده از اسفنج استفاده کنید تا زمانی که بند ناف او بیفتد. مراحل این روش آسان و ایمن را در مقاله به تفصیل توضیح دادیم.
یادتان باشد که حمام کردن زمانی کامل می‌شود که چین و تای بین دست و پای نوزاد را به طور کامل خشک کنید و از لوسیون و مرطوب کننده استفاده کنید تا از خشکی پوست جلوگیری کنید. حالا نوبت ماساژ و یک خواب مطبوع است. حمام کردن فرصتی برای پیوند بین کودک و والدین است. نترسید و از این فرصت استفاده کنید!
1 دیدگاه
فصل تابستان که خیلی گرم است، نوزادان زیاد عرق می کنند و مدام باید ببریدشان حمام چون کلافه می شوند و نمی توانند بخوابند. اگر قبل از خواب نوزادتان را حمام ببرید، می تواند خواب راحتی داشته باشد و بدون غر زدن در خواب بخوابد.