هرچه نوزاد از غذاهای جامد بیشتری تغذیه کند، نیاز او به شیر مادر کمتر شده و در نتیجه، بدن مادر نیز شیر کمتری تولید میکند.
از شیرگرفتن کودک، یک تصمیم شخصی است که به عوامل مختلفی از جمله سن نوزاد، شرایط مادر و توصیههای پزشک بستگی دارد. در صورت از شیر گرفتن فوری کودک، باید شیر خشک را جایگزین کنید.
آرامش روانی، برای کودک و مادر بسیار مهم است. با ما همراه باشید تا در این مقاله کودکو، نکات مهم و لازم را برای از شیر گرفتن کودک با هم مرور کنیم.
بهترین سن برای از شیر گرفتن کودک دختر و پسر
به طور کلی، سن از شیر گرفتن کودک از نظر روانشناسی حدود ۶ ماهگی است. از ۶ ماهگی تا حدود ۱.۵ یا ۲ سالگی در کنار شیر باید به کودک غذای جامد داده شود.
با این حال برخی از مادران زودتر شروع به از شیر گرفتن کودک میکنند تا برای بازگشت به سر کار آماده شوند یا دچار بیماری هستند که قابل انتقال از شیر است. پس سن مشخص و دقیقی برای پایان شیردهی وجود ندارد و کاملا به شرایط زندگی و ویژگیهای کودک بستگی دارد.
جالب است بدانید که دختر و پسرانی که خواهر یا برادر بزرگتر ندارند، زودتر از شیر گرفته میشوند و دیده میشود که دختران زودتر از پسران از شیر گرفته میشوند.
از نظر روانشناسی بهترین سن برای از شیر گرفتن کودک دختر یا نوزاد پسر وجود ندارد. برخی کودکان زودتر و برخی دیگر دیرتر برای نخوردن شیر مادر آماده میشوند. ممکن است برخی در ۱۸ ماهگی و برخی دیگر تا ۳ سالگی به شیر مادر نیاز داشته باشند.
دلایل از شیر گرفتن نوزاد
طبق مطالب موجود در سایت NCBI، دلایل از شیر گرفتن نوزاد توسط مادر به شرح زیر است:
- بازگشت به کار: بسیاری از مادران به دلیل دشواری شیردوشی در محیط کار، هنگام بازگشت به محل کار، شیردهی را قطع میکنند.
- رشد کودک و تغییر در الگوی تغذیه: با افزایش سن کودک و شروع مصرف غذاهای جامد، نیاز به شیر مادر کاهش یافته و ممکن است به طور طبیعی شیر گرفتن اتفاق بیفتد.
- مشکلات سلامتی: بیماریهای مادر، داروهای خاص یا بارداری مجدد، درد پستان یا التهاب میتواند دلایل پزشکی برای قطع شیردهی باشد.
- نگرانی در مورد میزان شیر: برخی مادران به اشتباه تصور میکنند شیر کافی تولید نمیکنند و به همین دلیل شیردهی را متوقف میکنند.
2 روش عالی برای شیر گرفتن کودک
روشهای از شیر گرفتن عبارتاند از:
روش اول: از شیر گرفتن به روش کودک محور: در این روش، کودک بهطور مستقل و با استفاده از دستهای خود غذا میخورد. این روش به کودک اجازه میدهد تا با انواع بافتهای غذایی آشنا شده و مهارتهای حرکتی و حسی خود را تقویت کند.
روش دوم: از شیر گرفتن سنتی یا غذا دادن با قاشق: در این روش، والدین، با خرید قاشق کودک میتوانند به راحتی غذا را به دهان کودک بگذارند. ابتدا از غذاهای نرم و پوره شده شروع میشود و به تدریج به سمت غذاهای تکهای و جامدتر پیش میرود.
مراحل از شیر گرفتن کودک کدام است؟
سه مرحله از شیر گرفتن به شرح زیر است:
مرحله 1 (از 6 ماهگی): ابتدا شیردهی در طول روز را کنار بگذارید، سپس به تدریج شیردهی های قبل از خواب یا شب را کنار بگذارید و با شیشه شیر به او شیر دهید. همچنین میتوانید زمان شیردهی او را کاهش دهید. در این مرحله معمولا نوزادان میتوانند قاشق را نگه دارند و غذا را با دست در دهان خود قرار دهند. میتوانید میوهها، سبزیجات، گوشت، ماهی، برنج، ماکارونی و غیره را با مشورت پزشک بهصورت پوره شده به کودک بدهید. توجه داشته باشید که یکسری از شیشه شیرها، سرشان شبیه به شینه مادر طراحی شده است که برای از شیر گرفتن کودک بسیار میتوانند کمک کننده باشند، در مقاله بهترین شیشه شیر برای نوزاد، برند آنها را مطالعه کرده و خریداری کنید.
مرحله 2 (از 7 ماهگی): در این مرحله کودک را با طعمها و بافتهای جدیدی آشنا کنید. در این مرحله کودکان معمولا میتوانند غذا را بردارند و عمل جویدن را انجام دهند.
مرحله 3 (از 10 ماهگی): در این مرحله، کودک شما قادر خواهد بود اکثر غذاهایی را که بقیه خانواده میخورند، بخورد، به شرط اینکه فاقد سس، نمک یا شکر باشند. کودک شما حالا میتواند غذاهای نرم و تکهشده و همچنین غذاهای انگشتی که به راحتی در دهانش حل میشود را بخورد.
از جمله غذاهای انگشتی عبارتاند از:
- سبزیجات پخته نرم، مانند هویج، بروکلی، گلکلم و کدو حلوایی
- میوهها (نرم یا پخته شده بدون افزودن شکر)، مانند سیب، گلابی، هلو، طالبی، موز
- غذاهای نشاستهای پخته شده، مانند سیبزمینی، ماکارونی و برنج
- حبوبات، مانند لوبیا و عدس
- ماهی، مرغ و گوشت بدون استخوان
- تخممرغ آبپز
علایمی که نشان میدهد کودک هنوز آماده برای شروع غذای کمکی نیست
نشانههای عدم آمادگی کودک برای شروع غذا عبارتاند از:
- رد کردن غذا: کودک دهانش را محکم میبندد، سرش را برمیگرداند یا قاشق را پس میزند.
- ابراز ناراحتی: کودک هنگام دادن غذا گریه میکند یا ناراحت میشود.
- بیرون راندن غذا با زبان از دهان: نوزاد باید رفلکس فشار زبان را از دست داده باشد تا بتواند غذاهای جامد را ببلعد.
اگر نیاز به از شیر گرفتن فوری کودک بود، چه باید کرد؟
در ابتدا باید بدانید که اگر میخواهید زودتر از موعد کودک را از شیر بگیرید، ممکن است وزن اضافی پیدا کند و به برخی غذاها حساسیت نشان دهد. اما به هیچ عنوان قبل از 4 ماهگی کودک را از شیر نگیرید.
پروسه از شیر گرفتن فوری کودک معمولا سه یا چهار روزه است. مادران از چسب زخم یا شیره تلخ گیاهانی مثل تلخک استفاده میکنند و کودک را مجبور به ترک سینه میکنند. این روش معمولا به دلیل عوارضی که برای کودک دارد توصیه نمیشود.
عوارض از شیر گرفتن کودک برای مادر و خود او کداماند؟
عوارض تلخک برای از شیر گرفتن
مادران معمولا برای از شیر گرفتن کودک از تلخک استفاده میکنند که عوارض تلخک عبارت است از:
- عصبی شدن کودک بعد از شیر گرفتن: اگر کودک هنوز آمادگی جدایی از شیر را نداشته باشد، ممکن است عصبی شود.
- بی خوابی کودک: اگر کودک شما عادت کرده بود که موقع شیر خوردن کنار شما بخوابد، ممکن است بعد از اینکه شیر دادن را قطع کردید، احساس ناراحتی کند و شبها بد بخوابد. این حس ناراحتی طبیعی است و معمولا بعد از مدتی خوب میشود.
- علائم افسردگی در مادر: نداشتن آمادگی روانی و بهم ریختن هورمونی هنگام توقف شیردهی زمینه افسردگی را فراهم میکند.
- نامنظم شدن پریود مادر: به دلیل از بالانس خارج شدن هورمونهای استروژن و پروژسترون بعد از قطع شیردهی، پریود مادر نامنظم میشود.
- تورم در بدن مادر: به علت تجمع شیر و تخلیه نشدن آن، سینه مادر ورم میکند و درد و عفونت دارد
پیشگیری از عوارض از شیر گرفتن کودک برای مادر
انتخاب روش از شیر گرفتن تدریجی کودک راه حل مناسبی برای پیشگیری از عوارض روانی و فیزیکی از شیر گرفتن است.
- دفعات شیردهی را با شیر خشک جایگزین کنید و برای اینکه همه جا و در هر شرایطی برای درست کردن شیرخشک راحت باشید، میتوانید آن را در ظرف شیرخشک نگهداری کنید.
- اگر یک توده قرمز و دردناک در سینه همراه با علائمی شبیه آنفولانزا را مشاهده کردید، ممکن است ورم پستان داشته باشید و باید به پزشک مراجعه کنید. تشخیص زودهنگام این مشکل برای جلوگیری از عوارض مهم است.
- سعی کنید خیلی فوری کودک را از شیر نگیرید و زمان کافی را برای انجام این کار در نظر بگیرید.
معرفی وسایل از شیر گرفتن کودک
فعالیت جدید مثل کتابهای جدید،پیادهروی و گردش را وارد برنامه روزانه خود کنید تا کودک شما بیش از حد مشغول باشد و حواس او پرت شود. وسایل زیر را تهیه کنید تا کودک ناخودآگاه به سمت غذا خوردن برود.
- لیوان کودک
- صندلی غذاخوری با قابلیت تنظیم ارتفاع
- پیشبند نوزاد
- بشقاب و کاسه
- قاشق و چنگال کودک
عوارض دیر از شیر گرفتن کودک
بدن کودک شما به انرژی و مواد مغذی مختلفی نیاز دارد تا رشد خود را به صورت مناسب طی کند. دیر از شیر گرفتن کودک ممکن است عوارض زیر را در بر داشته باشد:
- روند افزایش وزن طبیعی او متوقف میشود و در نتیجه کودک شما ضعیف و لاغر شود.
- خطر کمبود آهن در کودک افزایش مییابد.
- خطر ابتلای کودک به آلرژی افزایش مییابد.
سوالات متداول
بهترین روش برای از شیر گرفتن بچه چیست؟
بهترین روش با توجه به ویژگیهای شخصیتی کودک و شرایط خانواده و مادر باید انتخاب شود. اما بیشتر متخصصین روش از شیر گرفتن تدریجی را بر روشهای دیگر ارجح میدانند.
عوارض تلخک برای از شیر گرفتن چیست؟
عوارض تلخک برای کودک عبارت اند از ایجاد حالت تهوع، اسهال و اسفراغ، ایجاد درد معده و نفخ و نیز ایجاد شوک روانی.
چطور با عصبی شدن نوزاد بعد از شیر گرفتن برخورد کنیم؟
برای آرام کردن نوزاد او را بیشتر در آغوش گرفته و همچنین برنامه های بازی و قصه گویی بیشتری را برایش در نظر بگیرید.
آیا از شیر گرفتن فوری کودک، انتخاب درستی است؟
این روش در گذشته رواج داشت، اما امروزه متخصصان آن را توصیه نمیکنند. قطع ناگهانی شیردهی میتواند برای مادر و نوزاد استرسزا باشد، ممکن است باعث یبوست و اسهال در نوزاد شود، از شیر گرفتن فوری کودک، سیستم ایمنی او را ضعیف کند.
سن از شیر گرفتن کودک از نظر روانشناسی، چه سنی است؟
سن مناسب برای از شیر گرفتن کودک از نظر روانشناسی، بیشتر به آمادگی کودک و شرایط خانوادگی بستگی دارد تا یک سن مشخص. در حالی که سازمان بهداشت جهانی توصیه میکند که شیردهی تا دو سالگی ادامه یابد. زیرا شیر مادر همچنان تا دو سالگی، حاوی آنتیبادیها و مواد مغذی ضروری برای رشد و تقویت سیستم ایمنی کودک است، باعث هوش او میشود و خطر ابتلا به بسیاری از بیماریها را کاهش میدهد.
جمعبندی از شیر گرفتن کودک
در این مقاله درباره پروسه از شیر گرفتن بچه با هم صحبت کردیم. فهمیدیم که مقدمه لازم اینکار باید از همان زمان شروع غذای کمکی کودک فراهم شود. از سویی مدل انتخاب پایان شیردهی منحصر به فرد است و بستگی به شرایط زندگی و ویژگی کودک دارد. اما توصیه متخصصین روش تدریجی است. در نهایت نکاتی برای پیشگیری از عوارض شیردهی بیان شد. حالا با آگاهی کامل میتوانید برای از شیر گرفتن کودک اقدام گنید اما یادتان باشد که در این مسیر صبور باشید و پر از آرامش!
دسته مرتبط:
همچنین بخوانید:
5 دیدگاه
به توصیه پزشک من از چسب زخم استفاده کردم تا زودتر پسرم رو از شیر بگیرم. جواب داده و خداروشکر مشکلی پیش نیومده.
من تصمیم گرفتم که از شیر گرفتن فرزندم را به تدریج انجام دهم. در ابتدا، یک وعده غذایی در روز را با شیر خشک جایگزین کردم. سپس، به تدریج تعداد وعدههای شیردهی را کاهش دادم. در نهایت، پس از چند هفته، فرزندم دیگر نیازی به شیر مادر نداشت.
کار خوبی کردی. من یک دفعه شیر دادن رو به پسرم قطع کردم و خیلی اذیت شدم. مدام بی قراری می کرد.
تجربه از شیر گرفتن کودکم برای من تجربه ای شیرین و در عین حال چالش برانگیز بود. از یک طرف، خوشحال بودم که بالاخره میتونم به زندگی عادی خود برگردم و آزادی بیشتری داشته باشم. از طرف دیگه، دلتنگ لحظات شیرین شیر دادن به فرزندم میشدم.
یکی از سخت ترین دوران زندگیم رو وقت از شیر گرفتن پسرم داشتم.
تا چند هفته پیش روانشناس میرفتم تا کم کم آروم شدم.
واقعا دوران سختیه.