علت بی خوابی نوزاد + 10 روش درمان کم خوابی نوزاد

در این مقاله ابتدا میزان خواب مناسب و علت بی خوابی نوزاد را بیان می‌کنیم. سپس روش‌های درمان کم خوابی نوزاد را شرح می‌دهیم. خوشبختانه، راه‌های زیادی برای کمک به رفع این مشکل وجود دارد و ما به تفصیل آن‌ها را توضیح می‌دهیم. با ما همراه باشید.

میزان مناسب خواب نوزاد در سنین متفاوت

پیش از اینکه به علت بی خوابی نوزاد بپردازیم لازم است با میزان خواب مناسب آنها آشنا شویم.

قبل از هر نکته‌ای مهم است بدانید کودکان با هم متفاوتند و نمی‌توانیم نسخه یکسانی برای همه بچه‌ها بپیچیم. همچنین الگوهای خواب آنها بسته به سنشان به طور قابل توجهی متفاوت است. درک این الگوها می‌تواند به والدین کمک کند تا برنامه‌های خواب سالمی را ایجاد کنند و با آگاهی، علت کم خوابی نوزاد را رفع کنند.

در ادامه میزان نیاز به خواب بر اساس سن آمده است:

نوزادان (0-2 ماهه)

• کل خواب: 14 تا 18 ساعت در روز
• خواب روزانه: 6 تا 8 ساعت
• خواب شبانه: 8 تا 10 ساعت

نوزادان به طور مکرر، معمولا هر 2 تا 3 ساعت برای تغذیه از خواب بیدار می شوند. خواب آنها به چرخه‌های کوتاهی تقسیم می شود که اغلب 20 تا 50 دقیقه طول می‌کشد و هنوز ریتم ثابت خواب در روز و شب را ندارند. به طور معمول بازه خواب و بیداری نوزاد تازه متولد شده این گونه است که، حدود 45 دقیقه تا یک ساعت بیدار بوده و سپس به خواب عمیقی فرو می‌روند.

نوزادان (2-4 ماهه)

• کل خواب: 12 تا 16 ساعت در روز
• خواب روزانه: 4 تا 6 ساعت
• خواب شبانه: 8 تا 10 ساعت

در این بازه سنی، نوزادان شروع به ایجاد الگوهای خواب منظم‌تر می‌کنند و ممکن است شب‌ها طولانی‌تر بخوابند. با این حال هنوز برای شیر خوردن از خواب بیدار می‌شوند و نباید آن را به پای کم‌خوابی نوزاد گذاشت.

نوزادان بزرگتر (4 تا 12 ماهه)

• کل خواب: 12 تا 16 ساعت در روز
• خواب روزانه: 3 تا 5 ساعت
• خواب شبانه: 9 تا 11 ساعت

تا 4 ماهگی، بسیاری از نوزادان می توانند برای مدت طولانی تری در شب بخوابند، گاهی اوقات تا 6 ساعت. در 6 ماهگی، آنها ممکن است در طول شب 10 تا 12 ساعت بخوابند، اگرچه برخی هنوز هم گاهی اوقات بیدار می‌شوند.

در سن 4 تا 6 ماهگی خواب کلی حدود 12 تا 15 ساعت است. نوزادان ممکن است 2 تا 3 ساعت چرت در طول روز داشته باشند که هر چرت حداکثر 2 ساعت طول می‌کشد.

در سن 6 تا 12 ماهگی خواب کلی 11 تا 14 ساعت است. اکثر نوزادان در طول روز 2 چرت می‌زنند و می‌توانند در شب بیشتر بخوابند. معمولا در این سن نوزاد بین ساعت 6 بعد از ظهر تا 10 شب به رختخواب می‌رود.

علت بی خوابی نوزاد چیست؟

به طور کلی انواع علت بی خوابی نوزاد به صورت زیر است:

• گرسنگی و تشنگی
• بعضی بیماری‌ها و مصرف برخی داروها
• کمبود ویتامین
• معکوس شدن روز و شب برای نوزاد
• تحریک بیش از حد نوزاد در بیداری
• اضطراب جدایی
• الگوی رفتاری نامناسب والد برای خواباندن نوزاد
• گرمای زیاد محیط
• دندان درآوردن
• مشکلات تنفسی در نوزادان نشان‌دهنده انسداد راه‌های هوایی

در ادامه هر یک از دلایل بالا را توضیح داده ایم.

۱- گرسنگی و تشنگی

یکی از انواع علت بی خوابی نوزاد گرسنگی است و ممکن است اغلب برای تغذیه از خواب بیدار شوند. نوزادان تازه متولد شده حجم کمی شیر می‌خورند و معده کوچکی دارند. به همین دلیل وعده بیشتری شیر را در طول شبانه روز از شما تقاضا می‌کنند. اگر نوزاد شما شیر مادر مصرف می‌کند، به سرعت آن را هضم می‌کند.

با رشد وی الگوی خواب نیز معمولاً تثبیت می‌شود و او با فاصله بیشتری از خواب بیدار می‌شود و به تدریج ساعت خواب شبانه اضافه می‌شود. تشنگی یکی دیگر از دلایل بیدار شدن نوزادان است. نوشیدن شیر مادر یا شیر خشک یا کمی آب ممکن است مشکل را حل کند.

۲- بعضی بیماری‌ها و مصرف برخی داروها

بیماری‌ها و داروهای زیادی هستند که می‌توانند دلیل بی خوابی نوزاد باشند. از جمله این موارد به شرح زیر هستند:

• درد: بسیاری از بیماری‌ها، مانند عفونت گوش، گلودرد، یا مشکلات گوارشی، باعث درد در نوزاد می شوند. درد مداوم و ناراحتی باعث می شود نوزاد نتواند به خواب عمیق فرو رود و به طور مکرر از خواب بیدار شود.
• تب: تب بالا بدن نوزاد را تحت فشار قرار می دهد و باعث عرق کردن، تند شدن تنفس و احساس ناخوشی می شود. همه این عوامل می توانند خواب نوزاد را مختل کنند.
• سرفه و آبریزش بینی: بسیاری از بیماری‌های عفونی همراه با سرفه، آبریزش بینی و گرفتگی بینی هستند. این علائم باعث تنفس دشوار و ناراحتی در نوزاد می شوند و خواب او را با چالش مواجه می‌کنند.
• مشکلات گوارشی: مشکلات گوارشی مانند نفخ، کولیک، اسهال یا یبوست می توانند باعث درد شکم و بی قراری در نوزاد شده و باعث بی خوابی شوند.
• داروها: برخی از داروهایی که برای درمان بیماری نوزاد تجویز می شوند، ممکن است عوارضی مانند بی خوابی یا تحریک پذیری داشته باشند.

۳- کمبود ویتامین D

کمبود برخی ویتامین‌ها از جمله ویتامین D می‌تواند منجر به اختلال خواب در نوزادان شود. زمانی که نوزاد با کمبود ویتامین D مواجه می‌شود معمولا گریه می‌کند، نمی‌تواند بخوابد یا به دلیل شوک عصبی از خواب می‌پرد.

در این زمینه تحقیقی در سال ۲۰۲۰ توسط Baha Al-Shawwa و همکاران انجام شد و در آن ۳۹ کودک با میانگین سنی ۶.۶ سال مورد آزمایش قرار گرفتند. از این تعداد ۲۰ کودک با کمبود ویتامین D مواجه بودند در حالی که بقیه ویتامین D کافی دریافت کرده بودند. در این تحقیق مشخص شد کودکانی که با کمبود این ویتامین مواجه بودند، هم ساعات خواب و هم کیفیت خواب بسیار کمتری داشتند.

برای تامین ویتامین D مورد نیاز نوزاد می‌توانید از قطره ویتامین D3 با تجویز پزشک استفاده کنید. نوزادان تا ۲۴ ماهگی به دوز روزانه 400 IU (معادل 10 mcg) از ویتامین D3 نیاز دارند.

۴- معکوس شدن روز و شب برای نوزاد

عادات خواب جنین در رحم و مدل سیکل آن ممکن است بعد از تولد نوزاد ادامه یابد. بنابراین برخی از نوزادان ممکن است روز و شب را اشتباه بگیرند. این بدان معناست که نوزاد شما در طول روز خوب می‌خوابد اما شب‌ها بیدار است. به استناد مقاله سایت معتبر Healthline، این موضوع خسته‌کننده اما موقتی است و ممکن است تنها علت بی خوابی نوزاد باشد.

برای درمان خانگی کم خوابی نوزاد در این حالت می‌توانید نوزاد را در طول روز در معرض نور طبیعی و در طول شب در معرض تاریکی و سکوت قرار دهید.

۵- تحریک بیش از حد نوزاد در بیداری

تحریک بیش از حد نوزاد می‌تواند به دلیل بازی بیش از حد با او، دید و بازدید و مهمانی زیاد در طول روز باشد. این موضوع می‌تواند نوزاد را بی‌قرار کند. بنابراین در طول روز باید آرامش لازم و کافی برای نوزاد فراهم شود. هیجان و تحریک بیش از حد در روز می‌تواند دلیل بی خوابی نوزاد در طول شب باشد.

ایجاد یک محیط آرام در عصر می‌تواند به خواب بهتر کمک کند. شما به عنوان والد می‌توانید آستانه فعالیت فرزند خود را بسنجید. شاید سفر به پارک یا دیدار با پدربزرگ و مادربزرگ تنها کاری باشد که نوزاد شما می‌تواند در آن روز انجام دهد.

۶- اضطراب جدایی

یکی علت بی خوابی نوزاد دیگر اضطراب جدایی است. در حدود 6 ماهگی یکی از مراحل مهم رشد نوزاد آغاز می‌شود. نوزاد در این ماه‌ها اضطراب جدایی را تجربه می‌کند و دلبستگی زیادی به مراقب خود دارد.

به همین دلیل ممکن است خواب او مختل شود و دایم در طول شب بیدار شود. نگه داشتن نوزاد در نزدیکی والد در طول خواب می‌تواند به کاهش این اضطراب کمک کند. برای این منظور استفاده از تخت کنار مادر پیشنهاد می شود.

۷- الگوی رفتاری نامناسب والد برای خواباندن نوزاد

گاها والد الگوی رفتاری را ایجاد می‌کند که کم کم به یک عادت برای نوزاد تبدیل می‌شود. در این شرایط قطع شدن این الگوی رفتاری می‌تواند به علت کم خوابی نوزاد تبدیل شود. برخی از این الگوهای رفتاری در پائین توضیح داده شده اند.

• نوزاد را دایم روی پا می‌گذارید و با تکان به خواب می‌برید.
• نوزاد را راه می‌برید و می‌خوابانید
• شیشه شیر را در دهان نوزاد می‌گذارید تا با میک زدن و تغذیه شیر به خواب برود

با انجام موارد بالا شما در واقع عادت و الگوی رفتاری را ایجاد می‌کنید که برای نوزاد عادت می‌شود و با بزرگ شدن او ناگهان نمی‌توانید این چرخه را قطع کنید. اگر این الگوی رفتاری را قطع کنید نوزاد بی‌خواب می‌شود. ایجاد یک برنامه منظم قبل از خواب و آموزش تکنیک‌های خود آرامبخش می‌تواند مفید باشد.

۸- گرمای زیاد محیط

گرما نیز یک علت بی خوابی نوزاد است. هنگام گرما نوزاد شروع به عرق کردن می‌کند، برافروخته به نظر می‌رسد یا تنفس سریع دارد. در این راستا بخش Center On The Development Child دانشگاه هاروارد اعلام کرده است که:

دما نقش مهمی در کیفیت خواب نوزاد دارد. همانطور که بدن برای خواب آماده می شود، دمای مرکزی بدن به طور معمول کاهش می یابد و شروع خواب را تسهیل می کند. گرمای خارجی می تواند از این امر جلوگیری کند و منجر به خواب ضعیف و پیامدهای بالقوه منفی شود.

۹- دندان درآوردن

دندان درآوردن نوزاد گاها باعث ناراحتی لثه و افزایش بزاق می‌شود که می‌تواند باعث بی‌خوابی او شود. در این شرایط می‌توانید از راهکارهای زیر برای درمان خانگی کم خوابی نوزاد استفاده کنید:

• استفاده از مسکن قبل از خواب (به تجویز پزشک)
• استفاده از ژل بی‌حسی موضعی روی لثه‌ها
• ماساژ ملایم لثه‌ها با انگشت تمیز
• استفاده از دندانگیر

11- مشکلات تنفسی

بی‌خوابی در نوزادان اغلب ریشه در مشکلات تنفسی او دارد. علائم رایج مشکلات تنفسی در نوزادان که باعث بی‌خوابی می‌شوند، عبارت‌اند از:

• خرخر شدید و مداوم: این صدا اغلب نشانه انسداد راه‌های هوایی فوقانی است.
• وقفه‌های تنفسی: توقف‌های کوتاه‌مدت در تنفس که می‌تواند باعث بیداری ناگهانی نوزاد شود.
• نفس‌نفس زدن: نشان‌دهنده تلاش زیاد نوزاد برای تنفس است.
• تنفس دهانی: تنفس از طریق دهان به جای بینی اغلب به دلیل گرفتگی بینی است.
• تنفس پارادوکسیکال: این نوع تنفس غیرعادی است و ممکن است نشانه مشکل جدی‌تری باشد.

راه‌های درمان بی خوابی نوزاد

به طور کلی راه‌های درمان بی خوابی نوزاد به صورت زیر هستند:

• نوزاد را قبل از خواب قنداق کنید
• نوزاد را قبل خواب ماساژ دهید
• سعی کنید نوزاد را در طول روز کمی بیشتر بیدار نگه دارید
• با نوزاد در طول روز بازی کنید
• محیط خواب نوزاد را بهتر کنید
• دمای اتاق را تنظیم کنید
• کمتر غذای شیرین به نوزاد بدهید
• الگوی قبل خواب ایجاد کنید تا کودک متوجه شود زمان خوابش رسیده است
• قبل از خواب برای آن‌ها موسیقی پخش کنید یا لالایی بخوانید
• با یک متخصص اطفال مشورت کنید

در ادامه هر یک از موارد بالا را توضیح می‌دهیم.

۱- نوزاد را قبل از خواب قنداق کنید

یک روش درمان بی خوابی نوزاد قنداق کردن اوست. قنداق کردن می تواند به ثابت نگه داشتن دست ها و پاهای او کمک کند تا حرکت نکنند و خود نوزاد را بیدار نکنند. لطفا دقت کنید که قنداق نوزاد باید بهداشتی و استاندارد باشد.

بیشتر بخوانید: آموزش قنداق کردن نوزاد

۲- نوزاد را قبل خواب ماساژ دهید

اگر فکر می‌کنید مشکل از گاز معده نوزاد است، برخی از درمان‌های طبیعی مانند ماساژ نوزاد برای تسکین گاز ممکن است به شما در رفع کم‌خوابی نوزاد کمک کند.

۳- سعی کنید نوزاد را در طول روز کمی بیشتر بیدار نگه دارید

برای درمان بی خوابی نوزاد لازم است به الگوی خواب او در طول روز توجه کنید. با نیاز نوزاد به خواب در طول روز مبارزه نکنید اما اگر ممکن است سعی کنید با روش‌هایی او را در طول روز بیشتر بیدار نگه دارید. با این کار نوزاد در شب بهتر می‌تواند بخوابد.

۴- با نوزاد در طول روز بازی کنید

درگیر نگه داشتن نوزاد در طول روز و بازی کردن کافی با او (نه زیاد و نه کم) می‌تواند به درمان کم خوابی نوزاد کمک کند. نوزاد را در معرض نور طبیعی قرار دهید و با او بازی کنید.

طبق مطالعه‌ای که در دانشگاه Michigan State انجام شده است نوزادانی که در طول روز فعال هستند نسبت به نوزادانی که فعالیت کمی دارند معمولا در شب بهتر می‌خوابند.

۵- محیط خواب نوزاد را بهتر کنید

برای رفع بی خوابی نوزاد، محیط خواب را بهینه کنید و مطمئن شوید که محل خواب او تاریک، ساکت و راحت است. برای به حداقل رساندن بی‌قراری، از صدا یا نویز سفید استفاده کنید. همچنین استفاده از تشک نوزاد ارگانیک که یادآور محیط رحم مادر است می‌تواند به آرامش بیشتر نوزاد کمک کند.

۶- دمای اتاق را تنظیم کنید

باید مطمئن شوید که نوزاد شما در دمای مناسبی می‌خوابد. اگر هوا سرد است، حتما او خود را در لایه سبک ملحفه بپیچید اما هوا را بیش از حد گرم نکنید.

۷- کمتر غذای شیرین به نوزاد بدهید

غذاهای شیرین نیز می‌توانند علت بی خوابی نوزاد باشند. اگر شیر مادر را به نوزاد می‌دهید مصرف شیرینی‌جات را از ظهر به بعد کم کنید.

۸- الگوی قبل خواب ایجاد کنید تا کودک متوجه شود زمان خوابش رسیده است

یک روال آرامبخش و روتین قبل از خواب ایجاد کنید که به کودک سیگنال می‌دهد که زمان خواب فرا رسیده است. این موضوع می‌تواند شامل فعالیت‌هایی مانند کتاب‌خواندن و قصه‌گویی قبل از خواب باشد. برای اینکار حتما مقاله اسباب بازی نوزاد زیر یک سال، قسمت نمونه اسباب بازی برای نوزاد 0 تا 3 ماه را مطالعه کنید.

۹- قبل از خواب برای آن‌ها موسیقی پخش کنید یا لالایی بخوانید

پخش موسیقی آرام و خواندن لالایی توسط مادر می‌تواند کمک کند که نوزاد به خوبی بخوابد. طبق تحقیقات سایت Science Daily، لالایی‌ هم مادر و هم بچه را آرام می‌کند. در ادامه بهترین موسیقی برای خواب نوزاد معرفی شده است:

• موسیقی کلاسیک: مانند آهنگ‌های Mozart که به کاهش اضطراب و بهبود کیفیت خواب کمک می‌کند.
• لالایی‌های سنتی: لالایی‌های قدیمی، با ملودی‌های آرامش‌بخش، به کاهش ضربان قلب و ایجاد احساس امنیت در کودک کمک می‌کنند.
• صدای طبیعت: صداهای آرامش‌بخش طبیعت مانند صدای باران، موج دریا، آب یا صدای جنگل، محیطی شبیه به رحم مادر را برای نوزاد تداعی می‌کنند و به او احساس آرامش و امنیت می‌دهند.
• موسیقی بی‌کلام: موسیقی بی‌کلام با سازهایی مانند پیانو یا گیتار، به تنظیم تنفس و ضربان قلب نوزاد کمک می‌کند.

10- با یک متخصص اطفال مشورت کنید

اگر مشکلات خواب همچنان ادامه دارد، بهتر است که این موضوع را با یک متخصص اطفال یا به طور کلی یک دکتر متخصص در میان بگذارید. به دور از تعصب و کلیشه‌های رایج به توصیه پزشک معتمد توجه کنید تا درمان بی خوابی نوزاد سریعتر اتفاق بیفتد.

سوالات متداول

علت کم خوابی نوزاد دو ماهه چیست؟

نوزادان در سه ماه اول زندگی، معمولاً الگوی خواب منظمی ندارند و ممکن است هر یک تا دو ساعت یک‌بار بیدار شوند. این امر به دلیل نیاز مکرر آن‌ها به تغذیه است.

کولیک چطور باعث بی خوابی نوزاد می‌شود؟

کولیک و بی خوابی نوزاد یا همان درد شکمی، یکی از مشکلات شایع در نوزادان است که باعث گریه‌های شدید، مداوم و بی‌دلیل در آن‌ها می‌شود. این مشکل معمولاً در سه هفته اول زندگی شروع شده و تا حدود سه ماهگی ادامه می‌یابد.

علت بی خوابی نوزاد ۴۰ روزه و یک ماهه چیست؟

نوزادان تازه متولد شده در حال عادت کردن به دنیای خارج از رحم هستند. معمولاً تا حدود ۱۱ هفته طول می‌کشد تا یک نوزاد چرخه خواب و بیداری منظمی شبیه بزرگسالان پیدا کند.

پوشک خیس، لباس‌های زبر و ناراحت، یا دمای نامناسب اتاق (خیلی گرم یا خیلی سرد) می‌تواند از دلایل اصلی بی‌خوابی نوزادتان باشد. همچنین، خستگی بیش از حد می‌تواند باعث شود که نوزادتان برای خوابیدن مشکل داشته باشد.

بی خوابی نوزاد تا کی ادامه دارد؟

از ۶ ماهگی به بعد، نوزادان معمولاً شب‌ها بیشتر می‌خوابند و زمانی است که بی خوابی نوزادان تقریبا تمام می‌شود. نوزادان تازه متولد شده به تغذیه مکرر نیاز دارند که با گذشت زمان کمتر می‌شود.

جمع‌بندی

ایجاد یک برنامه روتین قبل از خواب و یک محیط خواب مساعد می‌تواند به نوزادان کمک کند تا خواب عمیق را تجربه کنند. والدین باید بدانند که نیازهای خواب فردی می‌تواند متفاوت باشد و برخی از نوزادان ممکن است به خواب بیشتر یا کمتری نسبت به سایر هم سن‌های خود نیاز داشته باشند. اما اگر کم‌خوابی نوزاد در زندگی روزمره اختلالی ایجاد می‌کند باید این مشکل را رفع کرد.

در این مقاله از فروشگاه سیسمونی کودکو به علت‌ بی خوابی نوزاد مثل گرسنگی و بیماری و الگوی رفتاری نامناسب پرداختیم. در ادامه الگوی تقریبی خواب مناسب در هر سن را توضیح داده و روش‌های درمان کم خوابی نوزاد را شرح دادیم. ماساژ، قنداق، استفاده از دمای مناسب و نویز سفید و نوع فعالیت‌های روزانه از جمله راهکارهایی هستند که به تفصیل درباره آن‌ها صحبت کردیم.

یادتان باشد لازم نیست والد کامل و ایده‌آلی باشید روی کمک جسمی و روانی نزدیکان خود حساب کنید تا دوران فرزندپروری را شیرین‌تر بگذرانید. فروشگاه اینترنتی کودکو آماده مشاوره به شما برای محصولاتی است که خواب کودک را آرام و عمیق‌تر می‌کند.به ما سر بزنید!