پیدا کردن اسباب بازی کودک زیر یک سال، از دغدغه‌های همیشگی پدرها و مادرهای نوزادان است. شاید در قدیم این‌طور نبوده که برای نوزادان زیر یک سال هم اسباب‌بازی وجود داشته باشد؛ اما امروزه بازی‌ها و اسباب‌بازی‌های متنوعی براساس سن این نوزادان، طراحی و تولید می‌شود. این اسباب‌بازی‌ها برای درک بیشتر نوزادان از محیط و دانشی که در سنین بعد پیش رو دارند، مفید است.
در این مطلب می‌خواهیم در مورد اسباب‌بازی‌های مناسب برای کودکان زیر یک سال صحبت کنیم. پس با ما همراه باشید.
ویژگی‌های اسباب بازی مناسب برای کودک زیر ۱ سال
برای همه ما، کودکان و نوزادان کمتر از یک سال، بسیار شیرین و دوست‌داشتنی هستند. گاهی هم می‌خواهیم برای آنها یک اسباب‌بازی به‌عنوان هدیه تهیه کنیم، اما آیا می‌توانیم هر مدلی از اسباب‌بازی را به دستشان بدهیم؟! مسلم است که نه! چون طراحان و تولیدکنندگان اسباب‌بازی، آنها را طبق سن کودک شما طراحی کرده و می‌سازند.
اسباب بازی مناسب گروه سنی ۰ تا ۱ سال با اسباب‌بازی گروه سنی یک سال و بیشتر فرق دارد. کودکان زیر یک سال در بازی‌ها، باید حواسشان درگیر شود. نوزادان در این سن، بسیار به موسیقی و شعر علاقه‌مند هستند، مخصوصاً که با شنیدن آهنگ‌های شاد، به حرکت درمی‌آیند و شروع به رقص و حتی آواز می‌کنند. بنابراین، اسباب‌بازی‌های سخن‌گو، آهنگ‌دار و آوازه‌خوان می‌توانند گزینه مناسبی برای سرگرمی این گروه سنی کودکان باشند.
توپ هم یکی از اسباب‌بازی‌های ساده و ارزان است که می‌تواند کودک دلبند شما را تا ساعت‌ها سرگرم کند. نوزادان زیر یک سال، با قل دادن توپ به مسیر آن نگاه می‌کنند و به طرف توپ می‌روند. این چهار دست‌وپا رفتن‌های به دنبال توپ، خود می‌تواند به راه رفتن به موقع آنها کمک کند؛ ضمن اینکه چشم، دست و پاهایش بسیار تقویت می‌شود.
در ادامه به بررسی بیشتر ویژگی‌های اسباب بازی مناسب برای کودک زیر ۱ سال می‌پردازیم:
امنیت اسباب‌بازی
کودک زیر یک سال، هر چیزی که به دستش برسد به سمت دهان خود می‌برد و این یک صحنه آشنا برای همه ما هست. در نتیجه جنس و اندازه اسباب‌بازی بسیار مهم است تا مواد مضری وارد بدن کودک نشود و نتواند آن را قورت بدهد. همچنین، باید طوری طراحی شده باشد که امنیت جسمی او را حفظ کند و به دست و پوست کودک آسیب نرساند.
فاصله از چشمان کودک
حتماً شما هم دیده‌اید که بالای سر نوزاد یا بالای گهواره او، انواع آویز متحرک و موزیکال یا اسباب‌بازی‌های شکل‌دار و رنگی آویزان می‌کنند. این نوع اسباب‌بازی‌ها برای قوه بینایی و نیز تخیل و حافظه‌ی او بسیار مفید و کارآمد است. اما نکته اینجاست که قرار است فاصله این نوع اسباب‌بازی‌ها با چشمان نوزاد حفظ شود که او را دچار گیجی نکند. بنابراین، این وسایل را در فاصله ۲۰ تا ۲۵ سانتی‌متری از چشمان نوزاد قرار دهید. برای سرگرم شدن نوزاد، وقتی که نوزاد علائمی مثل بالا بردن دست‌ها و یا زانوهایش را نشان می‌دهد، این وسایل را تکان دهید. این‌گونه او تشویق به بازی و کشف و درک محیط و اجسام می‌شود.
رنگ اسباب بازی
رنگ اسباب‌بازی کودک زیر یک سال از آن جهت مهم است که از بدو تولد، هر ماه قوه بینایی کودک تغییر می‌کند. در هنگام تولد، نوزاد یک دید جانبی دارد، یعنی می‌تواند اطراف خود را ببیند اما به‌تدریج می‌تواند به نزدیک متمرکزتر شود.
نوزادان در وقت تولد، به نور به‌شدت حساسیت دارند و مردمک چشم خود را برای اینکه نور وارد چشم نشود، تنگ می‌کنند. هفته دوم تولد نوزاد، چشمان او رشد بیشتری می‌کند و او دامنه وسیع‌تری از تاریکی و روشنایی را تجربه می‌کند. هر اندازه که کنتراست و تضاد یک تصویر بیشتر باشد، توجه و تمرکز کودک به آن بیشتر جلب می‌شود. برای همین هم هست که کودک مجذوب عکس‌های سیاه و سفید می‌شود.
همین‌طور که قدرت بینایی نوزاد بالا می‌رود، طبیعتاً متمایل به چیزهایی می‌شود که جذابیت دارند. بنابراین، هر دوره از یک سال اول زندگی کودک، لازم است اسباب‌بازی مناسب با بینایی همان دوره را داشته باشد.
صدای اسباب بازی
بازی‌ها و اسباب‌بازی‌هایی که برای کودک زیر یک سال تهیه می‌شود، باید به رشد قوه شنیداری او کمک کند. مثلاً جغجغه، آویزهای آهنگ‌دار و عروسک‌های آوازه‌خوان و غیره برای این گروه سنی مفید است. این اسباب‌بازی‌های صدادار موجب می‌شوند حس شنیداری کودک تحریک شده و او از اندام‌های حسی خود باخبر شود.
اسباب‌بازی مناسب برای کودکان ۰ تا ۳ ماه
نوزادان از همان اول تولدشان علاقه زیادی به کشف و مشاهده اشیا و اجسام اطراف خود نشان می‌دهند. بنابراین، مدل اسباب‌بازی که برای آنها تهیه می‌کنید، باید علاوه بر مناسب بودن برای سن‌شان و افزایش مهارت آنان و زیبایی، باید برای سلامتی آنها بی‌خطر باشد.
هنگام خرید اسباب‌بازی کودک زیر یک سال، باید به مواد سازنده آن، به سن کودک و نیز به علایق کودک توجه کنید. در مورد توجه به علایق کودک، باید بگویم که بسیاری از والدین از دید خودشان شروع به خرید اسباب‌بازی برای کودک خود می‌کنند؛ در حالی که با عدم علاقه کودک خود به آن اسباب‌بازی مواجه می‌شوند!
خرید و مشاهده قیمت سیسمونی نوزاد در کودکو
نمونه اسباب بازی‌های مناسب نوزاد صفر تا ۳ ماه
- اسباب‌بازی‌های صدادار مثل جغجغه‌های رنگارنگ، عروسک‌های پارچه‌ای، جغجغه بیبی فن طرح گوسفند BabyFehn Soft Ring Rattle Sheep
- اسباب‌بازی‌های آویزی برای تشویق کردن کودک به حرکت کردن و حتی لگد پراکنی مانند آویز موبایلی وین فان Winfun Silly Face Cell Phone
- کتاب‌های نرم و لطیف با عکس‌های رنگارنگ که استفاده از آنها بهترین روش برای درمان بی خوابی نوزاد است.
- اسباب‌بازی‌های ژله‌ای که به دندان درآوردن نوزاد کمک می‌کند
اسباب بازی‌های معرفی شده در بالا، مناسب سفر نوزاد با هواپیما است. حتما قبل از سفر یکی از اسباب بازی های بالا را برای آن ها تهیه کنید تا در طول سفر با هواپیما آرام باشند.
اسباب‌بازی مناسب برای کودکان ۳ تا ۶ ماه
برای نوزادان سه تا شش ماه که دیگر توجه آنها به دست‌هایشان جلب می‌شود، باید اسباب‌بازی مناسب این بازه سنی تهیه کرد. چون در این دوره، آنها با گرفتن اشیا، انگار که آن شیء را کشف کرده‌اند و احساس سرگرم شدن می‌کنند. برای همین هم هست که دیگر دست‌های نوزاد، مشت نیست.
سعی کنید هر مدل اسباب‌بازی را در گهواره یا تشک بازی نوزاد نگذارید یا آویزان نکنید، چون ممکن است نوزاد با خوردن یا به دهان بردن آن، دچار خفگی شود.
نمونه اسباب‌بازی‌های مناسب نوزاد ۳ تا ۶ ماه
از جمله اسباب‌بازی‌های مناسب این دوره می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- جغجغه سبک
- آویزهای متحرک و دارای موسیقی
- عروسک‌های پلاستیکی حمام (مقاله مراحل حمام کردن نوزاد را مطالعه کنید)
- کتاب‌های پارچه‌ای با نقش‌های برجسته مانند کتاب پارچه‌ای جوجه‌تیغی Oops Easy-Soft Book Pic
- قطعات خانه‌سازی
اسباب‌بازی مناسب برای کودکان ۶ تا ۹ ماه
کودکان در این سن، به کشف اشیاء می‌پردازند و می‌توانند آنها را با یک دست خود بردارند. در این دوره کودک تلاش دارد بایستد، بنابراین مدلی از اسباب‌بازی برایش جذاب است که بتواند به کمک آن بایستد یا آنها را در دست خود بگیرد. همچنین، کودک در این دوره با اسباب‌بازی خود انس می‌گیرد؛ مثلاً با یک عروسک خرسی نرم! همچنین در این دوره چون تقلید را می‌آموزد، مدلی برایش مناسب است که کاری شبیه به بزرگ‌ترها انجام دهد.
نمونه اسباب‌بازی مناسب برای کودکان ۶ تا ۹ ماه
نوزادان در این بازه سنی لازم است کمی اسباب‌بازی‌های هیجانی و شگفتی‌های جالب را تجربه کنند. چند نمونه اسباب‌بازی مناسب این سن عبارتند از:
- عروسک‌های نرم و رنگی
- اسباب‌بازی‌هایی مانند تلفن که شبیه به بزرگ‌ترهایش رفتار کند.
- اسباب‌بازی‌های کوکی و صدادار
- همچنین از جمله اسباب‌بازی‌های مناسب این سنین، می‌توان به اسباب‌بازی کشیدنی اسب تک شاخ مون بیم Little Bird Told Me Moonbeam Unicorn Pull Along و نیز اسباب‌بازی واکر اسب موزیکال وین فان Winfun Musical Walker اشاره کرد.
اسباب‌بازی مناسب برای کودکان ۹ تا ۱۲ ماه
این بازه سنی دیگر برای نوزاد فرق دارد، چون او دیگر کودکی نزدیک به یک سال است و با ذوقی بیشتر از قبل بازی می‌کند؛ سینه‌خیز یا چهار دست‌وپا می‌رود؛ یا حتی با کمک فردی قدم برمی‌دارد و وسایل را بلند و جابه‌جا می‌کند. همچنین در این دوره می‌تواند چوب یا عصایی داشته باشد و توپی را هل بدهد.
بنابراین، از جمله مدل‌های اسباب‌بازی که در این بازه سنی نیاز کودک است می‌توان به اسباب‌بازی‌های هل دادنی، جورچین، انواع توپ، انواع کتاب، تلفن اسباب‌بازی، قطعات خانه‌سازی و بیلچه و سطل بازی اشاره کرد.
نمونه اسباب‌بازی‌های مناسب نوزاد ۶ تا ۱۲ ماه
اسباب‌بازی‌های زیر شامل مواردی هستند که برای این گروه سنی مناسب است:
- اسباب‌بازی‌های رنگارنگ و دارای آهنگ
- اسباب‌بازی‌های صدادار و ضربه‌زدنی مانند طبل و چکش
- اسباب‌بازی موزیکال مانند زنبورعسل برند Little bird told me
- شن‌بازی سطلی با ابزار
- مشاهده انواع اسباب بازی مناسب سنین مختلف در کودکو
چه اسباب‌بازی‌هایی را برای کودکان زیر ۱ سال نخریم؟
کودکان زیر یک سال، همیشه مورد توجه و علاقه خانواده و اطرافیان خود هستند. برای همین، هر کسی مایل است چیزی را به عنوان اسباب‌بازی برای آنها تهیه کند؛ غافل از اینکه شاید آن اسباب‌بازی برای سن کودک زیر یک سال، مناسب نباشد. درنتیجه، بهتر است اسباب‌بازی‌های زیر را برای کودک زیر ۱ سال نخرید:
اسباب‌بازی گران قیمت: کودک تازه متولد شده تا چند ماه اول، درک کاملی از ابزارهای بازی ندارد. برای همین هم هست که بعد از چند دقیقه، آن را رها می‌کند. پس بهتر است برای نوزاد اسباب‌بازی گران نخرید؛ چون هدف او در این سن، شناخت محیط و لوازم بازی هست نه خود بازی!
اسباب‌بازی با خطر ایجاد خفگی: همان‌طور که می‌دانید کودک زیر یک سال، همه چیز حتی اسباب‌بازی‌هایش را به دهان می‌گیرد؛ پس باید برای کودکان زیر یک سال، اسباب‌بازی که ساختار کوچکی دارد یا از قطعات کوچکی تشکیل شده است، نخرید.
اسباب‌بازی تشکیل شده از مواد مضر: اسباب‌بازی‌هایی که مواد مضری مانند سرب یا مواد سمی دارند و سلامت کودک را به خطر می‌اندازند، بایستی از دسترس نوزاد به‌ویژه در دوره‌های اولیه رشد دور نگه داشته شود.
لوازم و وسایل دیجیتال: برای کودک زیر یک سال و یا حتی دو سال، استفاده از بازی‌های دیجیتال و لوازم کامپیوتری توصیه نمی‌شود، چون این ابزارها رشد و خلاقیت کودک را محدود می‌کنند.
اسباب‌بازی با صدای خیلی بلند: مدل‌های اسباب‌بازی که موسیقی خیلی بلند یا صدای بلند تولید می‌کنند، برای شنوایی کودک مضر هستند.
جمع‌بندی
به‌طور خلاصه بخواهیم بگوییم، شما در هنگام انتخاب اسباب‌بازی برای هر کودکی مخصوصاً کودکان زیر یک سال، باید دقیقاً به چند ماهه بودن او توجه کنید. اینکه او براساس علم روانشناسی و رفتارشناسی کودک، به چه نوع اسباب‌بازی نیاز دارد. بنابراین، برای خرید یا هدیه اسباب‌بازی برای این گروه از کودکان حتماً با مشورت و آگاهی از سن و علاقه کودک اقدام کنید.
